Blog Layout

Fight or Flight - van overleving tot moderne stress

Katrien Geeraerts • 7 juli 2023

Het "Fight or Flight" (Vechten of Vluchten) principe is diep geworteld in de geschiedenis van de menselijke evolutie en heeft ons geholpen te overleven in gevaarlijke situaties. Hoewel dit mechanisme ooit van onschatbare waarde was, heeft de moderne maatschappij het een nieuwe invulling gegeven. In deze blog gaan we dieper in op de geschiedenis van het "Fight or Flight" principe, hoe het onze voorouders hielp te overleven en hoe het nu van invloed is op het gedrag van mensen die lijden aan hyperventilatie of paniekstoornissen in deze moderne wereld.

VECHTEN OF VLUCHTEN


Het "Fight or Flight" principe is een evolutionaire reactie die teruggaat naar de tijd dat onze voorouders in de wildernis en in grotten leefden. Wanneer een dreiging werd waargenomen, activeerde het lichaam automatisch dit mechanisme om te reageren op gevaarlijke situaties. Dit mechanisme bereidde het lichaam voor om te vechten tegen de dreiging of om te vluchten voor het gevaar. Het resultaat was een reeks fysieke veranderingen, zoals verhoogde hartslag, versnelde ademhaling en het vrijkomen van stresshormonen zoals adrenaline.


Hoewel we niet langer in fysiek gevaar verkeren zoals onze voorouders, is het "Fight or Flight" principe nog steeds actief in onze moderne maatschappij. Het probleem is dat de dreigingen van vandaag vaak niet fysiek zijn, maar eerder emotioneel en psychologisch van aard. Stress op het werk, sociale druk, financiële zorgen en andere moderne stressoren kunnen het "Fight or Flight" mechanisme activeren zonder dat er daadwerkelijk een fysieke bedreiging is.

VICIEUZE CIRKEL


Dit aangeboren mechanisme kan een grote impact hebben op mensen die lijden aan hyperventilatie of paniekstoornissen. Bij hyperventilatie treedt overmatige ademhaling op, vaak als reactie op stress of angst waardoor symptomen zoals duizeligheid, tintelingen en ademnood ontstaan.


Bij paniekstoornissen kan het "Fight or Flight" mechanisme volledig uit de hand lopen. Zelfs kleine stressoren kunnen leiden tot intense paniekaanvallen waarbij het lichaam reageert alsof er sprake is van een ernstige dreiging. De fysieke en mentale symptomen van paniek, zoals snelle hartslag en kortademigheid, kunnen op hun beurt de angst versterken en een vicieuze cirkel creëren.

EEN NIEUWE ROL IN ONZE MAATSCHAPPIJ


Het "Fight or Flight" principe, dat ooit essentieel was voor de overleving van onze voorouders, heeft een nieuwe rol aangenomen in onze moderne maatschappij. Het kan de oorzaak zijn van overmatige stressreacties, zoals hyperventilatie en paniekstoornissen.
Het is cruciaal om dit mechanisme in een complexe, moderne wereld te kunnen beheersen. Blijven Ademen biedt programma's en technieken aan  die helpen bij het kalmeren van het zenuwstelsel en het verminderen van de impact van stress op ons fysiologische en emotionele welzijn.



MEER INFORMATIE
door katrien.geeraerts 24 januari 2025
Bij elke staat van zijn hoort een bepaald adempatroon. Het ligt er natuurlijk aan in wat voor situatie je je bevindt, of het bijvoorbeeld spannend is, maar in rust hoor je ongeveer zes tot acht keer per minuut adem te halen. Bij inspanning zal de ademfrequentie ongeveer vijfentwintig zijn. Veel mensen hebben in rust al een te snelle ademhaling. Ze hebben het niet door, maar dit kost veel energie. Als je dan gaat hardlopen, gaat die ademfrequentie nog meer omhoog en ga je hijgen. Dit wil je voorkomen. In deze blog kan je een stappenplan vinden om je ademhaling tijdens het sporten te trainen zodat je beter kan presteren én recupereren.
de gevolgen van hyperventilatie
22 januari 2025
Wat zijn de korte- en langetermijngevolgen van hyperventilatie en hoe kan je deze aanpakken. Krijg grip op jouw klachten. Meer weten? Lees verder!
hyperventilatie oefeningen
11 januari 2025
In dit artikel bespreken we drie praktische technieken waarmee je zelf op een eenvoudige manier aan de slag kan gaan én die je zullen helpen om dit onzichtbare spook aan te pakken. Want doseren (en dus tijdig een adempauze nemen) is héél belangrijk om de hyperventilatie te temmen. Hoe begin je eraan? Zorg er eerst voor dat je een rustige locatie hebt zonder afleidingen en een comfortabele houding. Probeer, hoe moeilijk het ook klinkt, je zorgen en afleidende gedachten te blokkeren. Kies vooral een oefening die bij je past, waar je het meeste bij ontspant en herhaal minstens 20 minuten per dag. Ritmische of hartcoherente ademhaling: Wees je bewust van je ademhaling (zowel van het ritme als de ademteug) Laat je schouders zakken Vertraag je ademhaling Tel langzaam tot vier terwijl je inademt, en tel dan langzaam tot zes terwijl je uitademt. Let op hoe je lichaam natuurlijk ontspant terwijl je langzaam uitademt. Het herkennen van deze verandering zal je helpen nog meer te ontspannen. Het is makkelijker om een ademhalingsbegeleider te volgen om het juiste ritme aan te nemen. Dat kan via de gratis app van Blijven Ademen. Probeer de app vandaag nog uit! Gevisualiseerde ademhaling: Zoek een comfortabele plek waar je je ogen kunt sluiten en combineer vertraagde ademhaling met je verbeelding. Stel je de ontspanning voor die je lichaam binnenkomt en de spanning die je lichaam verlaat. Adem zacht, in een natuurlijk ritme. Visualiseer je adem die door je neusgaten komt, je longen binnengaat en je borst en buik uitzet. Visualiseer dan je adem die dezelfde weg naar buiten gaat. Blijf ademen, maar stel je bij elke inademing voor dat je meer ontspanning inademt. Stel je bij elke uitademing voor dat je wat meer spanning kwijtraakt. Progressieve spierontspanning: Verplaats je gedachten naar jezelf en je ademhaling. Neem een paar diepe ademhalingen en adem langzaam uit. Scan mentaal je lichaam. Let op je hoofdpijn, als je die hebt, en andere gebieden die gespannen of verkrampt aanvoelen. Maak deze gebieden los. Laat zoveel spanning los als je kunt. Draai je hoofd soepel in een cirkelvormige beweging één of twee keer. (Stop met elke beweging die pijn veroorzaakt!) Rol je schouders een paar keer naar voren en naar achteren. Laat al je spieren volledig ontspannen. Roep een prettige gedachte op gedurende een paar seconden. Neem nog een diepe ademhaling en adem langzaam uit. Zelf doe ik dagelijks Yoga Nidra, zoek er eentje uit die bij je past qua stem en ritme.
Meer posts
Share by: